Zespół jelita drażliwego (IBS) jest najczęstszym, ale oczywiście nie jedynym schorzeniem dotykającym jelita. Podobne objawy wywołuje SIBO, czyli przerost bakteryjny w obrębie jelita cienkiego. W przeciwieństwie do IBS, SIBO może mieć swoje poważne konsekwencje w postaci utraty masy ciała, występowania stanów zapalnych wątroby czy nerek, a także obrzęków.
Zespół jelita drażliwego – czym jest?
Zespół jelita drażliwego (w skrócie IBS, od angielskiej nazwu Irritable Bowel Sundrome) to przewlekła choroba jelit, która polega na zaburzeniach ich pracy oraz występowaniu przykrych dolegliwości – biegunek, zaparć oraz bólu brzucha. Przyczyny IBS nie są jeszcze do końca poznane. Przypuszcza się jednak, że na zachorowanie narażone są osoby prowadzące siedzący tryb życia, nieprzestrzegające zasad zdrowej diety oraz żyjące w stresie.
Czy zespół jelita drażliwego jest groźny?
Szacuje się, że IBS występuje nawet u 30% populacji. Na szczęście nie jest to schorzenie zagrażające życiu – powoduje jedynie dyskomfort oraz ból (o nieznacznym nasileniu). Zespół jelita drażliwego bardzo rzadko leczy się lekami, zazwyczaj wystarczająca jest zmiana stylu życia, czyli wprowadzenie zdrowej diety oraz włączenie aktywności fizycznej.
SIBO – podobne objawy, poważniejszy przebieg
SIBO (z ang. small intestinal bacterial overgrowth) to choroba, której objawy są podobne do symptomów IBS, ale która z czasem prowadzi do poważnych komplikacji zdrowotnych. Jej istotą jest rozrost bakteryjny w obrębie jelita cienkiego. Bakterie, które kolonizują tę okolicę, powinny znajdować się przede wszystkim w jelicie grubym.
Przyczyny przerostu bakteryjnego SIBO nie są do końca znane. Wiadomo jednak, że czynniki ryzyka to:
- zespół jelita drażliwego oraz innych czynnościowe schorzenia w obrębie jelit (np. uchyłkowatość),
- nieprawidłowości w budowie jelit – np. pojawienie się zrostów po operacji w omawianej okolicy,
- choroby przewlekłe: twardzina układowa, choroba Leśniowskiego-Crohna, mukowiscydoza, cukrzyca, przewlekłe zapalenie trzustki, nowotwór złośliwy jelita grubego, choroby nerek ii.,
- częste przyjmowanie leków, które hamują wydzielanie soków żołądkowych,
- niedobory odporności,
- podeszły wiek.
Objawy SIBO
Objawy SIBO nie są, niestety, jednoznaczne – wynika to z faktu, że choroba ma różne stadia, różne są również bakterie, które atakują jelito cienkie, ponadto drobnoustroje mogą bytować na jego różnych odcinkach. Niemniej można wyróżnić pewne symptomy, które występują u większości chorych:
- silne wzdęcia,
- bóle brzucha,
- niemal ciągłe uczucie pełności,
- nadmierne oddawanie gazów,
- utrata masy ciała,
- biegunka tłuszczowa.
Należy zaznaczyć, że SIBO może mieć konsekwencje zdrowotne. Im dłużej bakterie znajdują się w jelicie cienkim, tym większe jest prawdopodobieństwo wystąpienia schorzeń takich jak stłuszczenie wątroby, rumień guzowaty, obrzęk ciała, zapalenie wątroby i nerek, dodatkowo u chorego mogą wystąpić objawy niedożywienia i poważne niedobory witaminowe. Dlatego też bardzo ważne jest, aby zdiagnozować chorobę i rozpocząć leczenie.
Jak przebiega diagnoza i leczenie SIBO?
W diagnostyce SIBO duże znaczenie odkrywa badanie mikrobiologiczne treści pobranej z jelita cienkiego. Należy jednak pamiętać, że jest to procedura kosztowna i inwazyjna, a zatem ryzykowna dla pacjenta. Dlatego częściej przeprowadza się wodorowy test oddechowy.
Leczenie zespołu rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego opiera się na antybiotykoterapii oraz zmianie diety.